start > Klassieke teksten > Personen/auteurs
Schrijvers, samenstellers, opdrachtgevers en commentatoren
Hieronder geven we, als aparte ingang, een overzicht van de schrijvers of auteurs van de klassiek chinese teksten. Het overzicht is nog beperkt en zal in de loop der tijd worden uitgebreid.
Het hedendaags begrip 'auteur' is niet of slechts moeizaam van toepassing op het klassieke China. Ook de naamgeving van personen is een andere dan die wij gewend zijn. Hieronder ga ik daar verder op in.
Naamgeving personen
Chinese namen bestaan uit een familienaam (姓, xing, Engels: surname), vergelijkbaar met onze achternaam, en een persoonlijke naam (名, ming, Engels: given name), vergelijkbaar met onze voornaam.
De familienaam wordt altijd als eerste vermeld en daarna de persoonlijke naam.
Daarnaast kregen personen in het klassieke China nog een omgangsnaam (字, zi, Engels: courtesy name). Deze wordt meestal gegeven door familieleden bij het bereiken van de volwassenheid.
Verder is er nog de bijnaam (號, hao, Engels: style). Die wordt meestal zelf gekozen of gegeven door vrienden.
Voor koningen en keizers gelden ook nog:
- De tempelnaam (廟號, miao hao, Engels: temple name) was een naam die aan een koning of keizer werd gegeven na zijn dood
- De postume titel of de herinneringsnaam (諡, shi of 諡號, shihao, ook wel 尊号 zunha, 'eerbiedige naam', Engels: posthumous title) is een erenaam die aanvankelijk alleen werd gegeven aan keizers en koningen, maar vanaf de Han-dynastie ook aan geleerden.
Bronnen:
Wikipedia: Chinese namen
Chinaknowledge: names of persons and Titles of Rulers
Names and styles, the definitive guide
Schrijvers en auteurschap
Geleerden zijn gaan begrijpen dat pre-Han-Chinese teksten zelden het product van één enkele hand waren; het waren in wezen gezamenlijk voortgebrachte producties. Meestal ontwikkelden ze zich over tientallen jaren of zelfs eeuwen, met behoud van de geschriften van een oorspronkelijke meester die de vroegste lagen (“innerlijke hoofdstukken” of kerngeschriften) van een tekst vormen, samen met later materiaal dat is samengesteld of geschreven door discipelen en volgelingen die zich lieten inspireren door de genoemde meester, en zijn eerste inzichten op het gebied van verschillende richtingen en op verschillende manieren.
Sommige teksten zoals de Lüshi Chunqiu of de Huainanzi, waren het product van meerdere schrijvers of samenstellers die waren samengebracht door en werkten onder auspiciën en leiding van een officiële beschermheer.Weer andere teksten weerden later toegeschreven aan een mythische persoon zoals de vier geschriften van de gele keizer of de Laozi (Daodejing)
Kortom het begrip auteur dat wij zo goed kennen, met alle beschermingsconstructies zoals intellectueel eigendom, was in het Oude China totaal onbekend.
Ban Gu 班固 [Pan Ku]
ook: zi Mengjian 孟堅periode: 32–92 n.Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Bai Hu Tong
- bewerker van de Hanshu
- bewerker van de Dongguan Hanji
Bao Chang 寶唱 [Pao-ch'ang]
periode: 466- ??Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- samensteller van de Biqiuni zhuan
Bao Zhao 鮑照
periode: 414-466Ga naar auteurpagina
Cheng Xuanying 成玄英 [Ch'eng Hsüan-ying]
ook: omgangsnaam Zishi 子實periode: 631-655
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Zhuangzi
- commentaar bij de Laozi
Cui Zhuan 崔譔 [Ts'ui Chuan]
ook: niet te verwarren met Cui Zhuan 崔篆 (fl. 10–25)periode: overleden 290 n.Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Zhuangzi
Dong Zhongshu 董仲舒 [Tung Chung-shu]
periode: 179-104 v.Chr.Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- samensteller van de Chunqiu Fanlu
Gan Bao 干寶
periode: 315-336Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- samensteller van de Soushen Ji
Ge Hong 葛洪
ook: omgangsnaam Yichuan 稚川, hao Baopu 抱朴periode: 283-343 n.Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Baopuzi
- samensteller van de Shenxian zhuan
Gongsun Long 公孫龍 [Kung-sun Lung]
periode: c. 325–250 v.ChrGa naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Gongsun Longzi
Guan Zhong 管仲 [Kuan Chung]
ook: Guanziperiode: c. 720-645 v.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Guanzi
Guo Xiang 郭象 [Kuo Hsiang]
ook: zi Zixuanperiode: c. 252-312 n.Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- bewerker van en commentaar bij de Zhuangzi
Heshang Gong 河上公 [Ho-shang Kung]
ook: Heshang zhangrenperiode: 2e eeuw v. Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Laozi
- schrijver van de Heshang Gong Laozi
Huangfu Mi 皇甫謐
periode: 215-282Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Gao Shi Zhuan
Ji Kang / Xi Kang 嵆 康 [Hsi K'ang]
ook: Xi Kang, courtesy name Shuye (叔夜,periode: 223-263 n.Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Yangsheng Lun
Jia Yi 賈誼
periode: 200-168 v. Chr.Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Xinshu
Kumārajīva 鳩摩羅什 [Chiu mo lo shih]
periode: 344-414Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- vertaler van de Miaofa lianhua jing (Lotus sutra)
- vertaler van de Ēmítuó Jīng (Amitabha sutra)
- vertaler van de Shou leng yan Sanmei Jīng (Śūraṃgama samādhi sūtra)
- vertaler van de Weimojie suoshuo jing (Vimalakīrti Sūtra)
Lao Zi 老子
Ga naar auteurpaginaKlassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Laozi
Liezi 列子 [Lieh Tzu]
ook: Lie YukouGa naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Liezi
Liu An 劉安
ook: King of Huainan 淮南periode: ?179–122 v.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- opdrachtgever van de Huainanzi
Liu Xiang 劉向 [Liu Hsiang]
ook: Gengsheng 更生, omgangsnaam Zizheng 子政periode: 79 v.Chr. - 8 v.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- bewerker van de Xunzi
- bewerker van de Lienu Zhuan
- bewerker van de Shuo Yuan
- bewerker van de Guanzi
Liu Xie 劉勰
periode: ca. 465–522Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Wenxin diaolong
Liu Yiqing 劉義慶
periode: 403-444Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Shishuo Xinyu
- schrijver van de Youming Lu
Lu Deming 陸德明 [Lu Te-Ming]
ook: familienaam Lu Yuanlang 陸元朗periode: ca. 550-630 na Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Zhuangzi
- commentaar bij de Laozi
Lu Jia 陸賈 [Lu Chia]
periode: d. ca 178 v.Chr. ?Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- opdrachtgever van de Xinyu
Ruan Ji 阮籍
ook: zi: Sizong 嗣宗periode: 210-263
Ga naar auteurpagina
Sengzhao 僧肇 [Seng-chao]
periode: 374–414Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Baozang lun
- samensteller van de Zhao lun
Shang Yang 商鞅
ook: Lord Shang, Wei Yang 衛鞅, Gongsun Yang 公孫鞅 (Prince Yang).periode: 359–338 v.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Shang Jun Shu
Sima Biao 司馬彪 [Ssu-ma Piao]
ook: style name Shaotong 紹統periode: ca 240-306 n.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Zhuangzi
- samensteller van de Xu Hanshu
Sima Qian 司馬遷 [Ssu-ma Ch’ien]
periode: ca. 145–86 v.Chr.Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- samensteller van de Shiji
Sima Tan 司馬談 [Ssu-ma T'an]
De vader van Sima Qian. Zie verder Sima QianGa naar auteurpagina
Tao Hongjing 陶弘景
periode: 456-536Ga naar auteurpagina
Tao Yuanming 陶淵明
periode: 365-427Ga naar auteurpagina
Wang Bi 王弼 [Wang Pi]
ook: zi Fusi 輔嗣periode: 226-249 n.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Daode zhenjing zhu
- schrijver van de Laozi weizhi lilüe
Wang Chong 王充 [Wang Ch'ung]
ook: Zhongren 仲任periode: 27-100 n.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- bewerker van de Lunheng
Wang Wei 王維
periode: 699-761Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Wangchuan ji
Xiang Xiu 向秀
ook: zi Ziqi 子期periode: ca. 227-272
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Zhuangzi
Xiao Tong 蕭統 [Hsiao T'ung]
periode: 501-531Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- samensteller van de Wen Xuan
Xie Lingyun 謝靈運 [Hsieh Ling-yün]
periode: 385-433Ga naar auteurpagina
Xun Yue 荀悅 [Hsün Yüeh]
periode: 148-209Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Shen jian
Xunzi 荀子 [Hsün-tzu]
ook: Xun Kuang 荀況 [Hsün-Ch'ing]periode: ?310 - ?238 v.Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Xunzi
Yan Zun 嚴遵
ook: Zhuang Zun 莊遵，zi Junping 君平periode: ca 83 - ca 6 v. Chr
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Daode zhigui
Yang Xiong 揚雄 [Yang Hsiung]
periode: 53 v.Chr. - 18 n.Chr.Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Fayan
- schrijver van de Taixuanjing
Yang Zhu 楊朱 [Yang Chu]
ook: ook Master Yang 楊, Yangshi 楊氏, Yangzi 楊子, Yangzi 陽子, Mr. Yang 陽生periode: 440-360?
Ga naar auteurpagina
Yin Xi 尹喜 [Yin-hsi]
Ga naar auteurpaginaKlassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Guanyinzi
Zhang Lu 張魯
periode: ? - 216Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Laozi
- commentaar bij de Xiang’er
Zhang Zhan 張湛
ook: courtesy name Zhang Chudu 張處度Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Liezi
Zhiyi 智顗 [Chih-i]
periode: 538-579Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- schrijver van de Fahua Wenzhu
- schrijver van de Fahua Xuanyi
- schrijver van de Mohe zhiguan
Zhou Dunyi 周敦頤 [Chou Tun-i]
periode: 1017-1073Ga naar auteurpagina
Zhu Xi 朱熹 [Chu Hsi]
ook: Courtesy title: Yuánhuì 元晦 ook Huì Àn 晦庵periode: 1130-1200
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- commentaar bij de Yijing
Zhuang Zhou 莊周 [Chuang Tzu]
ook: Zhuang Zi 莊子 / Meester Zhuangperiode: trad. 369-286 v.Chr.
Ga naar auteurpagina
Klassieke tekst(en):
- autoriteitsfiguur van de Zhuangzi