Shen Yue 沈約 [Shen Yüeh]

Shen Yue 沈約 [Shen Yüeh] (441-513)

Shen Yue (441-513) kwam uit een ongeletterde militaire familie. Hij wist zich op te werken tot een van de belangrijkste adviseurs aan het hof. Vanwege de vele dynastieke wisselingen diende hij in zijn leven verschillende prinsen en keizers. Hij is bekend als een van de Yongming-dichters en als bedenker van een theorie over de tonale aard van de Chinese taal. Die leidde vervolgens tot een nieuwe welluidende poëzie.

Leven

Shen Yue kwam uit een ongeletterde militaire familie èn hij kwam uit het Zuiden. Dit was voor hem een dubbele bedreiging. in het eerste decennium van de vierde eeuw waren veel aristocratische families uit het Noorden naar het Zuiden gevlucht om vervolgens de dienst uit te maken.
Shen Yue onderkende al vroeg de noodzaak van een grondige klassieke opleiding, het enige zekere toegangsbewijs tot een officiële carrière. Door een reeks gelukkige connecties diende hij eerst onder hooggeplaatste provinciale functionarissen in het bovenste Yangtze-gebied tijdens de laatste jaren van de Liu-Song-dynastie (420-479). Na de oprichting van de Zuidelijke Qi (479-502) trad hij toe tot het hof van kroonprins Wen-hui (Xiao Changmao, 458-493) in de hoofdstad Jian'kang.
Kort daarna werd hij onderdeel van het gevolg van de jongere broer van de kroonprins, de prins van Jingling, wiens literaire salon tussen 487 en 494 (grotendeels samenvallend met het Yongming-tijdperk, 483-493) het brandpunt was van Shen Yue's literaire leven. Veel van zijn bewaard gebleven gedichten dateren uit deze periode. Dit was ook de tijd waarin hij de opdracht kreeg om de officiële geschiedenis van de voorgaande Liu-Song-dynastie (420-479) te redigeren. De hele onderneming, die vele jaren eerder door andere redacteuren was begonnen, werd in één jaar (487/88) voltooid door Shen Yue en zijn medewerkers.

Gelijktijdig met deze activiteiten raakte Shen, onder invloed van zijn koninklijke beschermheren, de kroonprins en de prins van Jingling, diep betrokken bij boeddhistische werkzaamheden, zowel liturgisch als doctrinair. Een paar van zijn gedichten onthullen dit aspect van zijn leven, hoewel wat hij direct over boeddhistische onderwerpen schreef meestal in de vorm van proza-essays was.

Vanwege de gewelddadige machtsstrijd die uitbrak na de dood van keizer Wu (Xiao Ze, regeerperiode 482-493), waarbij enkele van Shen's beste vrienden omkwamen, zocht hij toevlucht buiten de hoofdstad. Hij aanvaarde een provinciale functie als groot opzichter van Tung-yang (het huidige Jinhua in Zhejiang). Daar bleef hij anderhalf jaar in afzondering zonder zijn familie, omringd door grote natuurlijke schoonheid, tussen de lente van 493 en de herfst van 494. Dit was een periode van pijnlijk zelfonderzoek voor hem, waarin hij serieus overwoog om een taoïstische kluizenaar te worden. De meeste gedichten uit deze periode bevatten veel taoïstische beelden en zijn doordrenkt met zelftwijfel, zowel over zijn bekwaamheid als ambtenaar als over zijn vastberadenheid om zich als kluizenaar terug te trekken.

Bij zijn terugkeer naar Jian'kang laat in 494 hervatte hij zijn leven als hoveling. Hij werd benoemd tot minister van Oorlog (wu-ping shang-shu) en werd libationist aan de Staatsacademie (guo-tzu ji-chiu). Vier jaar later, onder het verduisterde bewind van een van de bloedigste despoten van China, de markies van Tung-hun (Xiao Baojuan, regeerperiode 498-501), ontvluchtte hij opnieuw het hof naar de Tientai-bergen (in Zhejiang). Daar beelf hij voor nog een jaar in afzondering. In 501 keerde hij terug naar het hof en sloot zich aan bij de opstand van een verre verwant van de Qi-koninglijke familie, Xiao Yan, die de gehate markies van Tung-hun verwijderde en uiteindelijk een nieuwe dynastie stichtte. Xiao Yan is bekend als keizer Wu van Liang (regeerperiode 502-549). Als een van de naaste adviseurs van de nieuwe keizer werd Shen Yue overladen met eerbewijzen en hoge functies. Hij bracht de laatste jaren van zijn lange leven, vooral na 507, door in relatieve rust toen hij verhuisde naar zijn buitenverblijf op de hellingen van de berg Zhong, ten noordoosten van de hoofdstad. Hij stierf daar in de lente van 513 na een slopende ziekte die in de laatste twee jaar steeds pijnlijker werd.
(Mather 2003 p3-4)

De welluidende poëzie van Yongming dichters

De Chinese taal is een toontaal. De betekenis van een woord verandert als dat anders wordt uitgesproken. Dat was natuurlijk al lang bekend maar Shen Yue ontdekte de theorie die hier achter zat. Het basisprincipe heeft hij uiteengezet in de Biografie van Xie Lingyun in het Boek van de Song. Die tekst is overgeleverd.

Het bijzondere is dat Shen Yue en enkele tijdgenoten die theorie gingen toepassen op hun poezie. Die werd daardoor steeds eleganter en welluidender. De stijl die hieruit voortvloeide staat bekend als Yongming-stijl. Mather, die de gedichten van de drie belangrijkste Yongming dichters vertaalde (Shen Yue Xie Tiao (464–499) Wang Rong (468 - 494) gaf zijn boek dan ook niet voor niets de titel Eternal Brilliance mee.

Later ontwikkelde die stijl zich verder als het 'gereguleerde vers' van de Tang dynastie. Die kende een complex geheel van voorschriften voor wat betreft de afwisseling van tonen in een gedicht.

Een notitie met uitleg van de tonale theorie van Shen Yue en de kenmerken van de Yongming stijl is in voorbereiding.

Klassieke teksten

Literatuur

Boeken 1 tot 7 van de 7

Goh, Meow Hui (2010). Sound and sight: poetry and courtier culture in the Yongming era (483-493). Stanford University Press. *

Meer informatie...

Jansen, Thomas (2000). Höfische Öffentlichkeit im frühmittelalterlichen China: Debatten im Salon des Prinzen Xiao Ziliang. Rombach Verlag. *
ISBN13: 978-3793092476

Meer informatie...

Knechtgens, David R. (2014). Marriage and Social Status: Shen Yue’s 'Impeaching Wang Yuan'. In Wendy Swartz, Early Medieval China hst 10, pag. 166-175 *. Columbia University Press

Mather, Richard B. (2003). The Age of Eternal Brilliance Vol I-II: Three Lyric Poets of the Yung-ming Era (483-493). Brill. *
ISBN10: 9004120599

Meer informatie...

--- (1988). The Poet Shen Yüeh (441-513): The Reticient Marquis. Princeton University Press. *
ISBN10: 0691067341

Meer informatie...

Song, Chenqing (2015). A New Approach to Chinese Poetic Prosody: The Case of Pair-wise Tonal Contrasts in Three Yongming Collections. *.

Meer informatie...

Zhang, Hongming (2015). On the Origin of Chinese Tonal Prosody: Argumentation from a Case Study of Shen Yue's Poems. *.

Meer informatie...

Boeken 1 tot 7 van de 7