Ruan Ji begint de vragen van Liu-zi te beantwoorden door zijn "creatie van muziek"-theorie te delen. Hij beschrijft hoe de oude wijzen, door de perfecte configuratie van hemel en aarde na te bootsen, harmonieuze tonen vestigden. Het natuurlijke gevolg van de creatie van juiste muziek was de vorming van een wereld waarin alle wezens instinctief handelden volgens ritueel, gepastheid en orde. Echter, telkens wanneer de mensen ritueel en orde negeerden, weerspiegelde hun muziek onvermijdelijk hun totale minachting voor gepastheid. Ruan verwijst naar deze corrupte vormen van muziek om te illustreren dat de kwaliteit van muziek en morele rechtschapenheid sterk met elkaar verbonden zijn; de corruptie van de een zal onvermijdelijk leiden tot de ondergang van de ander, wat uiteindelijk resulteert in een toestand van alomtegenwoordige losbandigheid.

Ruan schetst ook drie fundamentele maatschappelijke functies van muziek. Ten eerste fungeert muziek om gewoontes te verenigen, door de mensen in overeenstemming te brengen met de weg van de wijzen. Ten tweede verstevigt het hiërarchische relaties door de emotionele zelf van de mens te stabiliseren en hem naar ritueel handelen te leiden. Ten derde, door het opwekken van qi, of "vitale energie," tussen hemel en aarde, vestigt muziek waarheid en gepastheid. Besprekingen van deze drie functies worden aangevuld met een uiteenzetting over het belang van straf, instructie, ritueel en muziek:

"Straf en instructie vormen één lichaam, ritueel en muziek zijn complementair. Als straf zou worden versoepeld, zou instructie alleen niet kunnen doorgaan. Als ritueel zou worden verworpen, heeft muziek niets om op te steunen. Het uitvoeren van ritueel scheidt de eerbaren van de nederigen, het onderscheiden van superieuren van inferieuren. Het spelen van muziek maakt mensen tevreden met hun leven en verdrijft verdriet... Ritueel bepaalt uiterlijk, en muziek kalmeert het hart. Ritueel reguleert het uiterlijke, terwijl muziek het innerlijke verandert. Wanneer ritueel en muziek correct zijn ingesteld, is de wereld in vrede."1

De zorgen over de onderlinge verbondenheid van ritueel en muziek die Ruan Ji uiteenzet in zijn essay, echoën terug naar de vroegste discussies over muziek, met name het "Boek van de Muziek" gedeelte van het "Boek der Riten":

"De aard van muziek is gebaseerd op de combinatie van melodie en inhoud zonder verkeerde effecten te veroorzaken. Vreugde, plezier, opgewektheid en liefde zijn het doel ervan. Eenvoud en precisie zonder enige afwijking en verandering vormen de basis van ceremonie [of ritueel]; soberheid, hoffelijkheid en bescheidenheid zijn de methoden van uitvoering... Muziek verenigt wat gemeenschappelijk is voor iedereen; ceremonie duidt de verschillen tussen mensen aan. Daarom verwijst het systeem van muziek en ceremonie naar de gehele essentie van de mens... Muziek werkt in op het innerlijke, ceremonie op de uiterlijke gebieden (van de menselijke geest)."2

Ten slotte eindigt "Verhandeling over Muziek" met commentaar op het voortdurende debat of muziek al dan niet een aangeboren emotieve inhoud heeft en de twijfelachtige geldigheid van het ervaren en labelen van zogenaamd emotioneel geladen liederen als "blij" of "verdrietig."

Mogelijk als reactie op Xi Kang's beroemde essay, noemt Ruan's verhandeling historische voorbeelden van mensen die plezier hadden in "verdrietige muziek" als illustraties van mensen die in losbandigheid zijn vervallen. De compositie eindigt met een retorische vraag, waarbij de lezer wordt opgeroepen ter harte te nemen wat hij heeft laten zien. Deze conclusie echoot terug naar het begin, toen Meester Ruan, in de gezaghebbende stem van Confucius, verklaarde dat hij de belangrijkste punten zou uitleggen, maar dat het uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de lezers is om zelf Liu-zi's vragen te beantwoorden (Criddle 2007 p 46-47)