Ruan Ji’s ‘Biografie van Meester Grootmens’ (Daren xiansheng zhuan) bevindt zich qua vorm en inhoudelijk op het snijvlak van verschillende tradities. De tekst wordt gepresenteerd in de vorm van een debat tussen Meester Grootmens en drie andere mannen: een confucianist, een kluizenaar en een houthakker. Deze vorm is typisch voor de hypothetische discussie (shelun). De precieze identiteit van de confucianist, de kluizenaar en de houthakker is van geen enkel belang. Hun opinies dienen alleen maar als een springplank voor Meester Grootmens, die zijn eigen, vanzelfsprekend superieure, visie als een reactie erop formuleert.
(..)
De figuur van Meester Grootmens is gebaseerd op de Grote Mens (daren), die we voor het eerst ontmoeten in de Zhuangzi en in het Boek der veranderingen.
(..)
Van groot belang voor de ontwikkeling van de Grote Mens is de Zhuangzi geweest. In de Zhuangzi duikt de Grote Mens op in zes paragrafen, en dat levert het totaalbeeld op van een man die de mystieke eenwording met de dao heeft bereikt, die weet dat er geen onderscheid te maken is tussen ‘goed’ en ‘fout’, die volstrekt zelfloos en onpartijdig handelt en zich op geen enkele van zijn verwezenlijkingen beroemt. Parallellen met de Zhuangzi zijn zeer talrijk in Ruan Ji’s ‘Biografie’, en het is vooral het elfde hoofdstuk van de Zhuangzi (‘De vrije loop’) dat hem geïnspireerd lijkt te hebben. Dit is geen verrassing, want ‘De vrije loop’ is een van die hoofdstukken waarin de invloed van het confucianisme duidelijk voelbaar is, en waarin gepoogd wordt een daoïstisch-confucianistische synthese te bieden. Dit is helemaal in overeenstemming met het intellectuele profiel van Ruan Ji.
(..)
Naast een debat tussen Meester Grootmens en zijn drie gesprekspartners is Ruan Ji’s ‘Biografie’ ook een hartstochtelijk pleidooi voor onbeperkte vrijheid. Zowel formeel als inhoudelijk zijn er erg grote overeenkomsten tussen de ‘Biografie van Meester Grootmens’ en de extatische reizen van de geest zoals bewaard in de beroemde Zangen van Chu (Chuci).
(..)
De ‘Biografie van Meester Grootmens’ is een daoïstisch geïnspireerde lofzang op de spontaniteit en de absolute vrijheid. De toon ervan zal voor sommigen wellicht wat overdreven lijken. Men dient hierbij te beseffen dat het geëxalteerde karakter van de ‘Biografie’ in verhouding staat tot het gevoel van verdrukking dat een fijnbesnaard intellectueel zoals Ruan Ji in zijn tijdvak ervaren moet hebben. (Jan de Meyer 2021, De deugd en de Weg p39-45)