Zhou Dunyi 周敦頤 [Chou Tun-i]

Zhou Dunyi 周敦頤 [Chou Tun-i] (1017-1073)

(zi Maoshu, hao Lianqi Xiansheng)

Zhou Dunyi was een Chinese kosmoloog, filosoof en schrijver tijdens de Song-dynastie. Hij conceptualiseerde de neoconfucianistische kosmologie van die tijd, waarin hij de relatie tussen menselijk gedrag en universele krachten uitlegde. Op deze manier benadrukte hij dat mensen hun qi ("geest") kunnen beheersen om in overeenstemming te zijn met de natuur. Hij was een belangrijke bron voor Zhu Xi, de belangrijkste vertegenwoordiger van het neoconfucianisme. Belangrijke thema's voor Zhou Dunyi: Taiji (hoogste polariteit) en Wuji (oneindig potentieel), yin en yang, en wu xing (de vijf fasen).(wikipedia EN)

In 1036 wist Zhou Dunyi een ambtelijke post als archivaris (zhubu) te bemachtigen. Het huwelijk van Zhou Dunyi in 1036 met de dochter van Lu Can (fl. 1040) - een directeur van het Bureau Operaties (zhifang langzhong), een agentschap van het Ministerie van Oorlog (qibing) - speelde hoogstwaarschijnlijk ook een rol bij zijn eerste benoeming.

Zhou Dunyi stelde het aanvaarden van zijn eerste post uit tot 1040 vanwege het overlijden van zijn moeder in 1037. Echter, toen hij eenmaal begon, onderscheidde hij zich meteen als een uitstekende bemiddelaar bij juridische geschillen. Hij was een belezen geleerde van het confucianisme. In de jaren 1040 trok Zhou Dunyi een groeiende groep studenten aan, waaronder de adolescenten Cheng Hao en Cheng Yi (later bekend als de Cheng broers).

Op bevel van hun vader Cheng Xiang (1006-1090; zi Bowen), kwamen de twee jongeren kort onder de hoede van Zhou in 1046-1047. De werkelijke invloed van Zhou Dunyi op de jonge Chengs is onderwerp van aanzienlijk debat. Zeker, de zeldzame en oppervlakkige manier waarop ze Zhou vermelden in hun volwassen geschriften wekt argwaan. Bovendien wijst hun bijzonder onflatteuze verwijzing naar hem als 'vergane Chan-vreemdeling' zeker niet op een relatie van wederzijds respect, laat staan verering. Desalniettemin houdt de traditie vol dat Zhou Dunyi door zijn korte instructie aan hen een voorspoedige en vruchtbare intellectuele samenwerking smeedde met de Cheng-broers. Een samenwerking die bepalend was voor de verdere ontwikkeling van het confucianisme gedurende de elfde en twaalfde eeuw.

Zhou Dunyi maakte tot het einde van zijn leven carrière in de bureaucratie.Echter, de waardering die Zhou kreeg voor zijn successen als ambtenaar werd overtroffen door de lof die hij ontving simpelweg vanwege zijn geleerdheid. (Don J. Watt in Yao Xinzhong 2003 p 833-834).

De belangrijkste filosofische teksten zijn
- Tai-ji-tu shuo (het Diagram van het Opperste Ultieme Uitgelegd), en
- Yi Tong Shu, algemeen bekend onder de afgekorte titel Tong Shu (Interpretatie van het Boek der Veranderingen). Veertig hoofdstukken van laatstgenoemde zijn bewaard gebleven.

Deze twee werken werden bewerkt en gepubliceerd door zijn twee studenten, de broers Cheng, Cheng Hao en Cheng Yi. Het Diagram Uitgelegd vertegenwoordigt Zhou Dun-yi's ontocosmologische speculatie, terwijl Tong Shu een beknopte beschrijving is van zijn morele filosofie, grotendeels gebaseerd op het Boek der Veranderingen en de Doctrine van het Midden.

Daarnaast zijn enkele essays en ongeveer dertig gedichten geschreven door Zhou Dun-yi nog steeds bewaard gebleven. Het meest opmerkelijke is getiteld Ai Lian Shuo (Liefde voor de Lotus), waarin hij zijn diepe liefde voor de bloem uitdrukt, omdat deze de morele deugd van zuiverheid symboliseert. (Huang Siu-Chi 1999 Essentials of Neo-Confucianism- Eight Major Philosophers of Song and Ming periods, p 20)

- Wikipedia: Zhou Dunyi (engels)
- Ulrich Theobald's Chinaknowledege: Zhou Dunyi

Literatuur

Boeken 1 tot 4 van de 4

Boeken 1 tot 4 van de 4

---