In deze notitie schetsen we de ontwikkeling van de keizerlijke bibliografieën. Tezamen met de Daoistische Canon (道藏 Dàozàng) en de Chinese Boeddhistische Canon (大藏經 Dàzàngjīng) vormen deze drie bibliografieën het tekstuele corpus van de drie grote (religieuze) tradities van China: Confucianisme, Daoïsme en Boeddhisme. (Chinees: sān jiào 三教 - de drie leringen).

A. Bronteksten

B. Notitie

De oudste overgeleverde keizerlijke bibliografie treffen we aan in de officiële geschiedenis van de Westelijke Han-dynastie (206 v.Chr. - 9 n.Chr.), het boek van de Han (Hanshu 漢書). Hierin is een hoofdstuk opgenomen getiteld Verhandeling over de klassieken en andere teksten (Yiwenzhi 藝文志). Deze catalogus, ook wel vertaald als 'verhandeling over literatuur', markeert een cruciaal moment in de geschiedenis van de vroege Chinese literatuur, omdat vanaf nu de catalogi van de keizerlijke bibliotheek 2 onderdeel werden van de keizerlijke geschiedschrijvingen. Daarmee hebben we enigszins inzicht in de literatuur van die tijd, want veel teksten zijn verloren gegaan.

In de ontwikkeling van de keizerlijke bibliografieën kunnen we drie markeringspunten onderscheiden:
- de classificatie in zeven (of zes) categorieën van de Han-tijd tot de Tang-dynastie (de Yiwenzhi en voorlopers);
- de classificatie in vier categorieën (sibu 四部) dominant vanaf de Tang tijd, met enkele voorlopers;
- de classificatie in vier categorieën met een extra derde niveau van de 18e eeuwse Siku quanshu uit de Qing dynastie. (Siebert 2006 p 30) 1

In deze notitie beperk ik me tot de eerste twee fasen en ga ik maar kort in op de Siku quanshu.

1. De voorlopers: Qilüe 七略 en Biélù 別錄

Zoals bekend heeft de samensteller van de keizerlijke geschiedenis, Ban Gu 班固 (32–92), een eerdere catalogus die was samengesteld door Liu Xin 劉歆 (circa 50 v.Chr. - 23 na Chr.) ingekort. Deze eerdere versie is helaas verloren gegaan. De voormalige catalogus, bekend als Zeven samenvattingen (Qīlüè 七略), was gebaseerd op uitgebreide redactionele verslagen, de zogenoemde aangehechte commentaren (Biélù 別錄). Deze verslagen werden neergeschreven als onderdeel van het grootschalige collatieproject dat aanvankelijk werd geleid door de vader van Liu Xin, Liu Xiang 劉向 (79–8 v.Chr.), en werd voortgezet door de zoon na diens dood. Dit project, dat begon in 26 v.Chr., had tot doel de bezittingen aan het keizerlijk hof te beoordelen, maar omvatte ook belangrijk redactioneel werk. Het markeert een cruciaal moment in de geschiedenis van de vroege Chinese literatuur, omdat het de vastlegging van edities en de documentatie ervan inhield. (Fölster 2018)

Na het overlijden van de eerst tirannieke keizer van China in 206 v.Chr. braken opstanden uit die leidde tot de stichting van de Han-dynastie. Bij deze opstanden ging de keizerlijke bibliotheek in vlammen op. De eerste keizers van de Han dynastie waren niet zo geïnteresseerd in teksten. Dat veranderde met de komst van keizer Wu. Hij gaf opdracht om zoveel mogelijk boeken te verzamelen. In 26 v. Chr kreeg Liu Xiang de opdracht om de keizerlijke bibliotheek te ordenen en waar nodig te reconstrueren. Hij deed dat samen met zijn zoon Liu Xin en een team specialisten 3. Liu Xiang vergeleek eerst verschillende manuscripten van boeken en stelde een standaardversie op na het elimineren van schrijffouten en dubbele hoofdtukken en paragrafen. Zo waren er voor de Xunzi 290 dubbele hoofdstukken vergeleken met de 32 hoofdstukken van de geredigeerde versie. Vervolgens stelde hij de hoofdstukken van de boeken samen en creëerde hij een gestandaardiseerde inhoud. Losse teksten werden gegroepeerd in anthologieën 4. Kortom, teksten werden geredigeerd en zo nodig werden anthologieën samengesteld. Vermoedelijk heeft Liu Xiang zo ook zorggedragen voor een versie van de Zhuangzi in 52 hoofdstukken, maar dat is speculatie.

In de tijd van voor de Han-dynastie was het nog niet gebruikelijk om teksten van een titel of een auteur te voorzien. Liu en zijn team voorzagen de manuscripten van titels en schreven die toe aan een auteur.

Ten slotte schreef hij bij ieder boek een voorwoord waarin hij wees op de sterke en zwakke punten van de teksten. Deze verzameling van voorwoorden, de Biélù 別錄 werd overhandigd aan keizer Cheng 漢成帝 (reg. 33-7 v.C.).

Na het overlijden van Liu Xiang zette zijn zoon Liu Xin het werk voort dat resulteerde in de catalogus, de zeven samenvattingen (Qīlüè). Deze Qilüè is de oudst bekende systematisch geordende bibliografie. Ook werkte Liu Xin vermoedelijk nog verder aan de Biélù door het maken van aanvullingen. (Fölster 2016)

De Biélù is op enkele fragmenten na verloren gegaan 5 en de Qilüe is in verkorte vorm behouden gebleven in de hier bovengenoemde genoemde Yiwenzhi.

De bibliografie is niet alleen van belang om voor de ordening van de bibliotheek en inzicht in de verschenen boeken. De Chinese bibliografieën hebben een veel groter belang namelijk het vastleggen van een soort van canon. De bibliografie is, zoals we zullen zien, hiërarchisch geordend waarbij de boeken die van het grootste belang werden geacht voor het besturen van de staat, prioriteit kregen. In de latere Han-dynastie werd het confucianisme een soort van staatsideologie. De keizerlijke bibliografie kunnen we ook lezen als de ‘Confucianistische canon’.

2. De Yiwenzhi 藝文志

De yiwenzhi wordt meestal vertaald met verhandeling over literatuur. Andere vertalingen zijn Meer letterlijke vertalingen zijn “Monograph on the Arts and Letters” of “Treatise on the Classics and other Writings (Wilkinson) of "Treatise on Classics and other Texts" (Fölster). Deze laatste vertalingen doen recht aan het woord yi 藝 dat staat voor Liuyi 六藝 - de zes kunsten 6. In de context van de yiwenzhi te vertalen als de zes canons, schriften of klassieken die centraal staan in de confuciaanse (Ru) opvoeding. Wen 文 staat voor teksten/literatuur. Ook dit begrip heeft een bredere betekenis namelijk van 'culturele bekwaamheid' 7. Ik volg Fölster en vertaal met Verhandeling over de klassieken en andere teksten.

De Yiwenzi is een catalogus met 653 teksten 8 en is onderverdeeld in zes hoofd- en 38 subcategorieën (zie 2.1.). Iedere (sub)categorie is voorzien van enkele statistische gegevens (aantal regels/records, aantal hoofdstukken) en een kort nawoord (zie 2.2.). Deze indeling weerspiegelt de structuur van de Qilüe.

Van de beschreven teksten is meer dan 80% verloren gegaan 9. De indeling in categorieën is die van de eerdergenoemde Qilüe. Die kende zeven categorieën, maar de eerste categorie betrof inleidende samenvattingen. De boeken zelf werden geordend in zes categorieën, onderverdeeld in totaal 38 subcategorieën. Dit is ook de indeling van de Yiwenzhi.

[samenvatting introductie Ban Gu invoegen (Hölster 2016 p 344-347)]

2.1 Hoofdcategorieën

De zes hoofdcategorieën zijn:

Hierboven onder A. worden ook de subcategorieën weergegeven.

De categorieën zijn opgesteld in volgorde van belangrijkheid. Dat geldt ook voor de opsommingen binnen ieder categorie. Centraal staan dus de (Confucianistische) klassieken met daarbinnen de Yijing als belangrijkste werk. Daarna volgt de teksten van de zogenoemde meesters. Hier staan de teksten van de volgelingen van Confucius (de Ru) op de eerste plaats, gevolgd door de Daoïstische teksten (de Boeddhistische teksten speelden toen nog geen rol).

2.1.1 Hoofdcategorie 1. De zes klassieken (Liùyì 六藝)

De eerste en belangrijkste categorie is de liùyì 六藝. In de context van de yiwenzhi te vertalen als de zes canons, schriften of klassieken die centraal staan in de (confucianistische) opvoeding en onderwijs van de Chinese aristocratie.
Deze categorie bevat 9 subcategorieën met de volgende hoofdwerken:

De zes klassieken:

- 經易 Yijing - boek der veranderingen
- 書易 / 尚書 Shujing / Shangshu - boek der documenten
- 詩易 Shijing - boek der liederen
- 三禮 Sānlǐ - drie boeken over de riten: Liji, - Yílǐ , Zhōulǐ
- 樂 Yu - werken over muziek (verloren gegaan)
- 春秋 - Chunqiu - Lente- en herfstannalen

Aangevuld met drie later toegevoegde klassieken:
- 論語 Lunyu - gesprekken van Confucius,
- 孝經 Xiaojing - Eerbied voor ouders,
- 小學 Xiaoxue (boeken over filologie)

2.1.2 Hoofdcategorie 2. Diverse meesters (zhuzi lüe 諸子略)

De tweede categorie bevat de teksten van de meesters, filosofen en adviseurs uit de periode van de strijdende staten.

- 儒家 Rujia, verhandelingen over confucianisten
- 道家 Daojia, verhandelingen over daoïsten
- 陰陽家 Yinyangjia, verhandelingen over yin en yang, de naturalisten
- 法家 Fajia, verhandelingen over legalisten
- 名家 Mingjia verhandelingen over de school van namen, de logici
- 墨家 Mojia, verhandelingen over mohisten
- 從橫家 Zonghengjia, verhandelingen over diplomaten (Vertical and Horizontal Coalitionists)
- 雜家 Zajia, verhandelingen over diverse meesters, de eclectici
- 農家 Nongjia, verhandelingen over agriculturisten
- 小說家 Xiaoshuojia, verhandelingen over fabelvertellers

Deze indeling is zonder meer schatplichtig aan de indeling in zes jia van Sima Tan (in het naschrift van de Shiji). Bij Sima Tan ging het om zes verschillende benaderingen, denkwegen over vragen als hoe het land te besturen en zichzelf te ontwikkelen. Liu Xiang gebruikte de categorie jia ook om boeken te classificeren en breidt het aantal uit tot 10 denkwegen 9a. Waar Sima Tan de voorkeur geeft aan de Daojia, wordt in de Yiwenzhi de voorkeur gegeven aan de Liuyi (de zes kunsten) (Queen 2001, p61-62 en Fölster 2016 p142)).
De term 家 jia kent verschillende vertalingen. Letterlijk betekent het familie, huishouden, 'lineage' en heeft sterke genealogische connotaties. Traditionele vertalingen zijn: school (als in Hollandse school in de schilderkunst), specialist in.., mens met expertise in iets, 'house of thought e.d.. (Fölster 2016 p 143-144) en denkwegen. Zie verder de notitie 百家 bǎijiā - de 100 experts (in voorbereiding).

2.2 Inleidingen

De Bielu gaf uitgebreide samenvattingen van iedere tekst. Hierboven gaven wel aan dat er maar enkele zijn overgeleverd. De Yiwenzhi geeft alleen per (sub)categorie een korte algemene inleiding.

Bij wijze van voorbeeld geven we hier de inleidingen van twee subcategorieën.
- 儒家 Rujia, verhandelingen over confucianisten en
- 道家 Daojia, verhandelingen over taoïsten

Onderstaande vrije vertaling of parafrase is gebaseerd op de Engelse vertaling van Max Jakob Fölster (2016).

2.3 Records

De beschrijvingen van de afzonderlijke werken is summier. Indien bekend omvatten die het volgende: titel, auteur, omvang, genre, aanvullende opmerkingen.

Hieronder geef ik vijf voorbeelden, Yijing, Meester Yan (verloren gegaan), de Zhuangzi, de Lüshi Chunqiu, de Huainanzi:

2.4. Overgeleverde teksten in de Yiwenzhi

Hieronder geven we een overzicht van de (partieel) overgeleverde werken die we ook in yiwenzhi tegenkomen. Het gaat hier om de titels en eventuele aanvullende informatie zoals aantal pian. We mogen aannemen dat de inhoud van de tekst hoogstwaarschijnlijk niet identiek is aan die van de overgeleverde tekst. In de transmissie van teksten gaat altijd wel iets mis, bewust of onbewust.

3. Tussenfase: Qīlù 七錄 en Qizhi 七志

3.1 Qizhi 七志 van Wang Jian

De Qizhi (Zeven verhandelingen) is opgesteld door Wang Jian 王儉 (452-489) die zijn catalogus aanbood aan de troon van de Liu Song dynastie (420–479).
De Qizhi is opgebouwd op basis van Qilue aangevuld met een nieuwe categorie Tupu - figuren en kaarten. Ook bracht hij de religieus Daoïstische en Boeddhistische teksten onder in aparte categorieën. Daarmee kwam hijuit op 9 categorieën. Om getrouw te blijven aan de traditie van Liu Xin met zeven categorieën (Glen Dudbridge in Denecke 2017 p 149)

De indeling is als volgt:

- 經典志 Jingdian zhi - Verhandeling over Klassieke Teksten (incl. lexicografische en historiologische geschriften)
- 諸子志 Zhuzi zhi - Meesters en Filosofen
- 文翰志 Wenhan zhi - Belletrie
- 軍書志 Junshu zhi - Militaire geschriften
- 陰陽志 Yinyang zhi - Yin-Yang divinatie en apocriefe geschriften
- 術藝志 Shuyi zhi - boeken over mantische en magische kunsten
- 圖譜志 Tupu zhi - boeken met figuren en kaarten
- 道經錄 Daojing lu - Daoistische geschriften
- 佛經錄 Fojing lu - Boeddhistische geschriften 13

Wang's catalogus is verloren gegaan maar informatie over de opzet is overgeleverd in het voorwoorden van Ruan's Qilu en die van de Jingji zhi 經籍志 (zie hieronder).

3.2. Qīlù 七錄 van Ruan Xiaoxu

De zelfbenoemde kluizenaar-geleerde Ruan Xiaoxu 阮孝緖 (479–536) produceerde binnen de traditie van "zeven categorieën" zijn eigen catalogus, Qīlù 七錄 (Zeven Lijsten). Het werk als geheel is verloren gegaan, maar zijn voorwoord, compleet met inhoudsopgaven en een gedetailleerde lijst van eerdere catalogi is behouden gebleven. 14 Dit voorwoord geeft veel informatie over de betrokken spelers, instellingen en het denken dat betrokken was bij het vormgeven van de structuur van de Chinese boekencultuur.

Zo legt hij uit waarom hij een nieuwe categorie heeft toegevoegd: de Jizhuan lu. In de tijd van Liu Xiang namen historische geschriften een bescheiden plaats in. Deze werden ondergebracht bij de subcategorie 春秋 Chunqiu - werken over Lente- en herfstannalen. Tegen zijn eigen tijd was de literatuur van opgetekende geschiedenis zo gegroeid dat hij besloot het een onafhankelijke sectie te geven in zijn herziene schema, met twaalf subrubrieken. Zo was de nu bekende scheiding van Confucianistische geschriften van historische geschriften niet vanaf het begin vastgesteld, maar evolueerde door pragmatische berekeningen van evenwichtige distributie.

Ruan's eigen ombuiging naar de "zeven categorieën" traditie nam een nieuwe en onderscheidende vorm aan: hij vormde zijn catalogus uit vijf "interne" categorieën (Geschriften, Opgetekende Geschiedenis, Meesters/Militair, Literaire Collecties, Technieken/Vaardigheden), en twee "externe" (Boeddhisme, Daoïsme). Zijn doordachte uitleg van de vele veranderingen suggereert dat hij werkte aan een notie van wat we nu "disciplines" noemen. Als interessant voorbeeld scheidde hij expliciet specialistische Daoïstische praktijken (alchemie, seksuele praktijken en magie) in de "externe" zone van zijn catalogus, terwijl andere technische praktijken (astronomie, profetie, kalender, divinatie, straffen, genezen, enz.) in de "interne" zone bleven. Hij legde ook zorgvuldig uit dat, in tegenstelling tot zijn voorganger Wang Jian, hij prioriteit gaf aan het boeddhisme, niet het daoïsme, omdat "we verschillende tradities volgen, en ook vanwege de relatieve diepte en oppervlakkigheid van hun leer" (Glen Dudbridge in Denecke 2017 p 149)

De Qilu omvat 6.288 teksten met 55 categorieën (Ulrich Theobald: Qilu)

De Indeling is als volgt:

內篇 neipian - innerlijke geschriften (vijf categorieën):
- 經典錄 Jingdian lu - Confucian Classics
- 記傳錄 Jizhuan lu - Records and biographies
- 子兵錄 Zibing lu - Masters" and military strategists
- 文集錄 Wenji lu - Belles-lettres and anthologies
- 術技錄 Shuji lu - Mathematical and mantic treatises

外篇 waipian - uiterlijke geschriften (twee categorieën):
- 佛法錄 Fofa lu - Buddhist writings
- 仙道錄 Xiandao lu - Daoist writings

Hierboven onder A. worden ook de subcategorieën weergegeven.

3.3 Einde van een traditie

Na Ruan Xiaoxu hield de "zeven categorieen" traditie nog eeuwenlang stand. Xu Shanxin 許善心 (558–618), benoemd tot vice-directeur van de paleisbibliotheek van de Sui-dynastie in 597, produceerde een catalogus getiteld Qi lin 七林 (Zeven Bossen) in directe navolging van Ruan Xiaoxu. In het begin van de achtste eeuw breidde een kleine groep onder leiding van Ma Huaisu 馬懷素 (659–718) de Zeven Monografieën van Wang Jian uit. Hij was directeur van de paleisbibliotheek onder keizer Xuanzong 玄宗 (regeerde 712–756) van de Tang-dynastie. En een laatste verre echo kwam zelfs in de dertiende eeuw, toen de boekencollector Zheng Yin 鄭寅 (overleden in 1237) bewust de catalogus van zijn eigen collectie in zeven categorieën vormgaf. Maar tegen die tijd had in de omgeving van de paleisbibliotheek de "zeven categorieën" traditie allang plaatsgemaakt voor een traditie in vier categorieën, 四部 sìbù, die zich parallel vanaf vroege tijden had ontwikkeld en uiteindelijk definitief zijn stempel drukte op de Chinese cultuur. (Glen Dudbridge in Denecke 2017 p 150).

4. De vier categorieën (sìbù 四部)

Vanaf de Sui-dynastie wordt in de officiële geschiedschrijvingen de Chinese literatuur niet langer onderverdeeld in 6 of 7 hoofdcategorieën maar in vier, de 四部 sìbù ('vier categorieën'). Dit nieuwe classificatiesysteem werd de standaard en nog steeds toegepast in catalogi van oude Chinese boeken.

4.1. Voorlopers

De indeling in vier categorieën kende zijn voorlopers. Naast de hierboven geschetste traditie in zeven categorieën werden ook catalogi opgesteld in vier categorieën. Deze categorieën hadden geen naam eigen naam maar kregen een 'volgnummer' 甲 jiǎ, 乙 yǐ, 丙 bǐng, 丁dīng. Dit zijn de eerste vier 'hemelse stammen' (tiangan 天干), te vertalen als A,B,C,D.

De meest bekende van dit soort catalogi is Xun Xu’s 荀勖 (ca 221-289) Nieuwe Catalogus van de Keizerlijke Canon (Zhongjing xinbu 中經新簿), gemaakt voor de bibliotheek van keizer Wu van Jin 晉武帝 (236–290; r. 266–290). Xun Xu volgde de vierdelige classificatie van Zheng Mo 鄭默 (213–280). Later consolideerde Li Chong 李充 (vierde eeuw) in zijn Catalogus van de Vier Secties (Sibu shumu 四部書目) deze traditie.

De inhoud van elke categorie was misschien niet afleidbaar uit het label (A,B,C,D), maar dat betekende niet dat er geen consistentie zat achter deze classificatie. Elke categorie was bedoeld om een reeks meer of minder gerelateerde genres over te brengen: jia bevatte de klassiekers, yi de meesters, bing geschiedenis en ding poëzie (shi) en rapsodieën (fu). 15

Deze vier categorieën verwezen vermoedelijk naar een fysieke sectie binnen de bibliotheek.
(Pablo Biltstein in Morgan 2019, p330-331)

[nog verder uitwerken op basis van Goodman's Xun Xu and the Politics of Precision in Third-Century AD China, p305-312]

4.2. Jingji zhi 經籍志

De Jingji zhi 經籍志 is de tweede overgeleverde bibliografie. Het is bewaard gebleven als een hoofdstuk uit het boek van de Sui (Suishu 隋書), opgesteld onder supervisie van Wei Zheng 魏徵 (580-643). De Suishu is op keizerlijk bevel samengesteld tussen 641-656.

De Jingjizhi heeft de volgende indeling:

1. 經部 jingbu de confuciaanse klassieken
2. 史部 Shibu - historiografie
3. 子部 Zibu - meesters en filosofen
4. 集部 Jibu - literaire werken (schone letteren) / 'compilaties'

Het hoofdstuk is voorzien van een appendix met een selectie Daoistische en boeddhistische teksten:
- 道經 - Daojing - daoïstische teksten *
- 佛經 - Fojing - boeddhistische teksten

Hierboven onder A. worden ook de subcategorieën weergegeven.

* De categorie Daoïstische teksten heeft betrekking op het georganiseerde daoïsme. Teksten zoals de Laozi en Zhuangzi bleven gegroepeerd onder de meesters.

Het omvat 3.127 teksten. Hiervan waren er toen al 1.064 verloren gegaan (Ulrich Theobold, Suishu jingji zhi).

Pablo Ariel Blitstein ziet in de Jingji zhi het samengaan van de twee tradities, de traditie van de zeven categorieën van o.a. Ruan Xiaoxu en die van de vier categorieën van o.a. Xun Xu.
(Morgan 2019 p331).

We bespreken in het kort de hoofdcategorieën

4.2.1. Klassieken (jing 經)

[tekst volgt nog}

4.2.2. Historiografie (Shi 史)

Net als zijn eerdere model bevat de Jingji zhi een rubriek voor historische en institutionele werken, en voor het eerst wordt de term 史 (geschiedenis) gebruikt als overkoepelende term voor de categorie. Na de samenstelling van de Jingji zhi zou de sectieclassificatie voor historische werken relatief ongewijzigd blijven, met slechts kleine aanpassingen, gedurende de middeleeuwse periode tot de dertiende eeuw. Alle nieuwe ontwikkelingen in de geschiedschrijving zou worden beoordeeld volgens dit schema.

De indrukwekkende hoeveelheid items vermeld in de rubriek "shi" toont de populariteit van het genre in de vroege middeleeuwse periode. De categorie geschiedenis telt dertien subcategorieën, waarvan vijf over historische teksten gaan. De overige acht rubrieken omvatten onderwerpen als geografische werken (dili ji 地理記), genealogieën (puxi 譜系) en administratieve compendia etc. De laatste rubriek is gewijd aan "boeklijsten" (bulu 簿錄).
Zie verder de complete lijst onder A.

De eerste en belangrijkste categorie (正史 Zhengshi) bevat, zoals te verwachten valt, de keizerlijke standaardgeschiedenissen. Opvallend is de rubriek diverse biografieën (雜傳 Zazhuan) met 217 boeken, verreweg het grootste aantal. Dit zijn teksten die hedendaagse lezers, aldus Stephen Durrant, mogelijk aan de rand of zelfs buiten de grenzen van historisch schrijven zouden plaatsen. De periode van de Zes Dynastieën it was duidelijk een periode waarin schrijvers waarde hechtten aan het individuele leven dat ze vervolgens gingen documenteren, soms in zijn meer excentrieke manifestaties. In deze sectie worden werken vermeld zoals Liexian zhuan 列仙傳 (Biografieën van Transcendenten) en Shenxian zhuan 神仙傳 (Biografieën van Goddelijke Transcendenten), werken die Daoïstische verslagen bevatten van een zeer wonderbaarlijke aard. Niet alleen in de sectie "Verschillende Biografieën" kunnen wonderbaarlijke of bovennatuurlijke verhalen worden gevonden. Elders vinden we bijvoorbeeld Gan Bao's 干寶 (overleden in 336) Soushen ji 搜神記 (In Zoektocht naar het Bovennatuurlijke), een van de voorlopers van het literaire genre bekend als "vreemde verhalen" (志怪 zhìguài). (Durrant in Denecke 2017 p196).

4.2.3. Meesters (Zi 子)

De Yiwenzhi bevatte zoal we zagen (hst 2.2) tien groepen. De zes groepen van Sima Tan plus de "Strategen/Redenaars", "Syncretisten", "Agrariërs" en "Vertellers". Latere bibliografieën in de dynastieke geschiedenissen bleven grotendeels deze groeperingen van Meesters overnemen. De fundamentele veranderingen in het intellectuele landschap na de Han lieten onthullende sporen achter in de bibliografische schema's. Steeds meer werden praktische kunsten samengevoegd in de categorie "Meesters". De Jingji zhi integreert de aanvankelijk onafhankelijke categorieën voor militaire boeken (Bingshu 兵家), devinatie en numerologie (Shushu 術數), geneeskundige werken (Fangji 方技) samen. Astronomische boeken (Tianwen 天文) en boeken over de vijf fasen (Wuxing 五行) krijgen iedere een eigen categorie.

In nog latere bibliografieën wordt de categorie nog verder uitgebreid, en worden de Boeddhistische en Taoïstische Geschriften ook onder de categorie Meesters gebracht.

De nieuwe bibliografische definitie van de Meesters wijkt nogal af van de wijdverbreide aanname dat de Meesters het fijnste en diepste vertegenwoordigen van het Chinese denken, aldus Denecke. Als we kijken naar de aantallen teksten dan zijn "expert"-tradities van militaire strategie, kalenderwetenschappen, waarzeggerij en geneeskunde (onder andere) de meest productieve categorieën in het hele keizerlijke China. We mogen niet vergeten dat 'Meesters literatuur' (zishu 子書) bekend stond als een gebied van praktische kunsten en wetenschappen op de grotere epistemologische kaart van traditioneel China en dat deze vormen van kennis constituerende delen zijn van de Chinese intellectuele geschiedenis (Denecke 2017 p 204)

4.2.4. Belletrie (Ji 集)

[tekst volgt nog, Denecke hst 15, Pablo Ariel Blitstein in Morgan 2019]

Zie verder:
- wikipedia: boek van de Sui (met Chinese teksten)
- Ulrich Theobald Suishu jingjizhi

4.3. De Siku quanshu 四庫全書

Gedurende de Qing dynastie, de laatste keizerlijke dynastie (1644-1912) werd in 1771 op bevel van keizer Qianlong keizer een zeer grote bibliografische catalogus opgesteld. De verzameling bevatte uiteindelijk 10.585 boeken. Hiervan werden 3461 werken volledig en handmatig gekopieerd (bij elkaar 2,3 miljoen pagina's) en geplaatst in de keizerlijke bibliotheek (Siku quanshu). De resterende werken werden samengevat en kwamen met samenvattingen van de volledig gekopieerde boeken terecht in de Siku quanshu zongmu tiyao (四庫全書總目提要, de Hoofdpunten aangaande de verzamelde titels van de complete geschriften uit de vier kluizen [van de keizer].

In de Siku quanshu werden subcategorieën van de vier categorieën nog verder onderverdeeld in een extra niveau (van twee naar drie niveaus)

Hierboven onder A. worden de subcategorieën weergegeven.

Zie verder de voortreffelijk wikipedia pagina Siku Quanshu

5. Samenvattend overzicht

Bibliografieën tot en met de Tang-dynastie:
- 別錄 Bielu, verloren gegaan, Han-dynastie
- 七略 Qīlüè, Liu Xiang en zijn zoon Liu Xin (c.50 v.Chr.–23 na Chr.), Han-Dynastie, verloren gegaan, basis voor de yiwenzhi
- 藝文志 Yiwenzhi , Ban Gu 班固 (32– 92), hoofdstuk van de Hanshu - boek van de Han
- 七志 Qizhi (Zeven verhandelingen), Wang Jian 王儉 (452–489), aangeboden aan de troon van de Liu Song dynastie (420–479), verloren gegaan
- 七錄 Qīlù, Ruan Xiaoxu 阮孝緒 (479-536, Liang-dynastie 梁朝 (502-557), verloren gegaan op voorwoord na maar gereconstrueerd.
- 經籍志 Jingji zhi, Wei Zheng 魏徵 (580-643), hoofdstuk 隋書 Suishu - boek van de Sui, Tang-dynastie

Zie voor overzicht na de Tang-dynastie: Ulrich Theobald Bibliographies and Catalogues (mulu lei 目錄類)
Zie ook zijn mulu 目錄, bibliographies, catalogues and indexes

Literatuur

Hieronder kunt u een selectie maken van de verschillende publicatievormen en de taal. Ik beperk me tot vier taalgebieden (Nederlands, Engels, Frans en Duits). De meeste literatuur is overigens engelstalig. U kunt bij teksttype ook apart de vertalingen selecteren en U kunt desgewenst ook een specifieke auteur zoeken.

Boeken 1 tot 18 van de 18

Barenghi, Maddalena (2023). Chinese Medieval chronicles in Song 宋 (960–1279) booklists: A survey. Kervan – International Journal of Afro-Asiatic Studies, Vol. 27, pag. 353-374. *.
Ook online.

Meer informatie...

Blitstein, Pablo Ariel (2019). The Art of Producing a Catalogue: The Meaning of 'Compilations' for the Organisation of Ancient Knowledge in Tang Times. In Daniel Patrick Morgan, Monographs in Tang Official Historiography hst 11, pag. 323-342 *. Springer

Denecke, Wiebke, redactie (2017). The Oxford handbook of classical Chinese literature: (1000 BCE-900 CE). *
ISBN13: 978-0199356591

Meer informatie...

--- (2017). Masters (Zi ?). In Wiebke Denecke, The Oxford handbook of classical Chinese literature hst 14, pag. 201-218 *.

Dewoskin, Kenneth J. (1983). Doctors, Diviners, and Magicians of Ancient China: Biographies of Fang-shih. Columbia University Press. *
ISBN10: 023105596X

Dien, Albert E. (2011). Historiography of the Six Dynasties Period (220-581). In Andrew Feldherr, The Oxford History of Historical writing Vol 1 hst 21, pag. 509-534 *. Oxford University Press

Durrant, Stephan (2017). Histories (Shi 史). In Wiebke Denecke, The Oxford handbook of classical Chinese literature hst 13, pag. 184-200.

Fölster, Max Jakob (2018). Libraries and Archives in the Former Han Dynasty (206 BCE - 9 CE): Arguing for a Distinction . *.
Ook online.

Meer informatie...

--- (2016). The imperial collection of the Former Han and the origins of philology in China: a study of Bielu, Qilüe and Hanshu Yiwenzhi.

Meer informatie...

Henderson, John B. (1991). Scripture, Canon, and Commentary: A comparison of Confucian and Western Exegesis. Princeton University Press. *
ISBN10: 0691068321

Hunter, Michael (2018). The 'Yiwen zhi' (Treatise on Arts and Letters) Bibliography in Its Own Context. Journal of the American Oriental Society, Vol. 138-4, pag. 763-780. *.

Jiang, Shuyong (2007). Into the Source and History of Chinese Culture: Knowledge Classification in Ancient China. *.

Meer informatie...

Kostanda, Iryna (2023). Codification of stylistic forms of the traditional text (based on the treatise Dian Lun Lun Wen by Cao Pi. *.
Ook online.

Meer informatie...

Lee, Hur-Li (2012). Epistemic foundation of bibliographic classification in early China: A Ru classicist perspective. *.

Meer informatie...

Schaberg, David (2017). Classics (jing 經). In Wiebke Denecke, The Oxford handbook of classical Chinese literature hst 12, pag. 170-183 *.

Siebert, Martina (2006). Pulu 譜錄 'Abhandlungen und Auflistungen': zu materieller Kultur und Naturkunde im traditionellen China. Harrassowitz Verlag. *
ISBN10: 3447053577

Meer informatie...

Tian, Xiaofei (2017). Collections (ji 集). In Wiebke Denecke, The Oxford handbook of classical Chinese literature hst 15, pag. 219-234 *.

Zhang, Bowei (2010). On the Standardization of Poetry Writing in the Tang Dynasty. Frontiers of Literary Studies in China, Vol. 4-1, pag. 55-92. *.

Boeken 1 tot 18 van de 18