start > Klassieke teksten > Late Han tot Tang > tekst
詩品 Shipin - Classificatie van dichters
Engelse titel: Gradings of Poets
In the official dynastic history Suishu 隋書, the book is called Shiping 詩評 "Critique on poetry". (Theobald Ulrich)
De Shipin van Zhong Rong 鍾 蝶 (469-518) is het eerste werk van toegepaste kritiek in de Chinese traditie dat uitvoerig ingaat op eerdere individuele dichters en hun poëzie (shi 詩). Eerder waren er al korte opmerkingen over individuele schrijvers gemaakt, maar Zhong Rong was de eerste die kritieken gaf op een groot aantal dichters (ruim honderd) en hen plaatste in verschillende beoordelingen van uitmuntend tot redelijk goed.
Hoewel een deel van de terminologie die Zhong Rong gebruikte origineel was, ontwikkelde zijn werk zich uit een karakterologische traditie die sinds de derde eeuw gangbaar was. Het is vooral de terminologie die hij gebruikte om dichters en hun poëzie te karakteriseren waarin Zhong Rongs invloed het grootst was. Deze karakterologische traditie kwam voort uit de noodzaak om ambtenaren te rangschikken (met een drievoudig systeem dat verder onderverdeeld was in drie lagen). Tijdens de Han-dynastie waren er ook al bibliografische en historische classificaties in zeven of negen delen. Het primaire doel hierbij was "de geschiktheid van een persoon voor een ambt te bepalen."
Tegen de vierde eeuw had de karakterologische discussie echter veel van haar politieke betekenis verloren en werd het meer een retorisch tijdverdrijf.
De Shi pin bevat drie voorwoorden en karakteriseert 123 dichters en hun poëzie (plus gushi 古詩, anonieme "oude gedichten") in tweeënzestig records ('entries'). De drie beoordelingen worden aangeduid als shangpin 上品 (hoge rang), zhongpin 中品 (midden) en xiapin 下品 (laag), die het beste kunnen worden begrepen als verwijzingen naar "uitmuntend", "zeer goed" en "redelijk tot goed", omdat alle genoemde dichters geacht worden verdienstelijk te zijn. Alleen overleden dichters worden besproken, "aangezien alleen hun werk goed kan worden beoordeeld" (Voorwoord B). En alleen pentasylabische poëzie wordt besproken. Deze wordt beschouwd als "de strategische positie binnen de literaire wereld" en ze is "de meest smaakvolle van alle creatieve werken" (Voorwoord A).
Elke van de drie poëziebeoordelingen begint met een voorwoord, gevolgd door de vermeldingen. De voorwoorden bevatten algemene uitspraken over poëzie en poëtica. De vermeldingen bevatten vooral praktische kritiek geven. De termen die worden gebruikt om specifieke kenmerken te beschrijven, konden in de daaropvolgende eeuwen dienen als normatieve eigenschappen, positief of negatief, voor het schrijven en evalueren van poëzie.
(Bron: John Timothy Wixted (2015) Shi pin in Chennault Early Medieval Chinese Texts, p275-278)
© oktober 2024
Indeling tekst
Onderstaande informatie is afkomstige van John Timothy Wixted (2015) Shi pin in Chennault Early Medieval Chinese Texts, p278-283)
De 123 dichters (en de oude gedichten - gushi) kregen een van de drie voglende grdaties toegekend in de volgende volgorde:
Uitmuntend (shangpin 上品 - hoog)
Zeer goed (zhongpin 中品 - midden)
Redelijk tot goed en (xiapin 下品 - laag)
Ik prsenteer hieronder alleen de dichters met de score uitmuntend en zeer goed.
1. Uitmuntend, Shangpin 上品
(12 records met 11 dichters en de Gushi-dichters)
1.1. | 古詩 | Gushi oude gedichten |
|
1.2. | 李陵 | Li Ling | d. 74 v.Chr. |
1.3. | 班婕妤 | Ban Jieyu | 48?-6? v.Chr. |
1.4. | 曹植 | Cao Zhi | 192-232 na Chr. |
1.5. | 劉楨 | Liu Zhen | d. 217 |
1.6. | 王粲 | Wang Can | 177-217 |
1.7. | 阮籍 | Ruan Ji | 210-263 |
1.8. | 陸機 | Lu Ji | 261-303 |
1.9. | 潘岳 | Pan Yue | 247-300 |
1.10. | 張協 | Zhang Xie | d. 307 |
1.11. | 左思 | Zuo Si | ca. 250-ca. 305 |
1.12. | 謝靈雲 | Xie Lingyun | 385-433 |
Lemma Wang Can:
Wang Ts'an's poetic source is Li Ling [d. B.C. 74]. In composing phrases of melancholy reflection his figures are elegant and his content is solid. Among Ts'ao Chih and Liu Chen he established a separate poetic style. Compared to Ch'en Ssu [Ts'ao Chih] his pentasyllabic verse
is deficient, but compared to Wei Wen [Ts'ao P'ei] he is superior. (Miao 1982 p1)
2. Zeer goed, Zhongpin 中品
(21 records met 39 dichters)
2.1a. | 秦嘉 | Qin Jia | Han dynastie |
2.1b. | 徐淑 | Xu Shu | Han dynastie |
2.2. | 曹丕 | Cao Pi | 187-226 |
2.3. | 嵇康 | Xi Kang (Ji kang) | 232-262 |
2.4 | 張華 | Zhang Hua | 232-300 |
2.5a. | 何晏 | He Yan | 190-249 |
2.5b. | 孫楚 | Sun Chu | 2187-293 |
2.5c. | 王讚 | Wang Zan | fl.290 |
2.5d. | 張翰 | Zhang Han | Jin dynastie |
2.5e. | 潘尼 | Pan Ni | 250?-311? |
2.6. | 應璩 | Ying Qu | 190-252 |
2.7a. | 陸雲 | Lu Yun | 262-303 |
2.7b. | 石崇 | Shi Chong | 249-300 |
2.7c. | 曹摅 | Cao Shu | d.308 |
2.7d. | 何劭 | He Shao | 236-301 |
2.8a. | 劉琨 | Liu Kun | 270-317 |
2.8b. | 盧諶 | Lu Chen | 284-350 |
2.9. | 郭璞 | Guo Pu | 276-324 |
2.10. | 袁宏 | Yuan Hong | 328-376 |
2.11a. | 郭泰機 | Guo Taiji | Jin dynastie |
2.11b. | 顧愷之 | Gu Kaizhi | ca. 344-ca. 405 |
2.11c. | 謝世基 | Xie Shiji | d. 426 |
2.11d. | 顧邁 | Gu Mai | Liu-Song dynastie |
2.11e. | 戴凱 | Dai Kai | Liu-Song dynastie |
2.12. | 陶潛 | Tao Qian (Tao Yuanming) | 365-427 |
2.13. | 顏延之 | Yan Yanzhi | 384-456 |
2.14a. | 謝瞻 | Xie Zhan | 387-421 |
2.14b. | 謝混 | Xie Hun | d. 412 |
2.14c. | 袁淑 | Yuan Shu | 408-453 |
2.14d. | 王微 | Wang Wei | 415-453 |
2.14e. | 王僧達 | Wang Sengda | 423-458 |
2.15. | 謝惠連 | Xie Huilian | 397-433 |
2.16. | 鮑照 | Bao Zhao | d. 466 |
2.17. | 謝眺 | XieTiao | 464-499 |
2.18. | 江淹 | Jiang Yan | 444-505 |
2.19a. | 范雲 | Fan Yun | 451-503 |
2.19b. | 丘遲 | Qiu Chi | 464-508 |
2.20. | 任昉 | Ren Fang | 460-508 |
2.21. | 沈約 | Shen Yue | 441-513 |
3. Goed, Xiapin 下品
(29 records met 73 dichters, waaronder Ban Gu, Cao Cao, Cao Rui en Ruan Yu)
Literatuur en vertalingen
Toelichting bij de literatuur
Fisk, Craig (1986). "Shih-pin 詩品", in William H. Nienhauser, ed. The Indiana Companion to Traditional Chinese Literature (Bloomington/Indianapolis: Indiana University Press), 701-704.
Hieronder kunt u een selectie maken van de verschillende publicatievormen en de taal. Ik beperk me tot vier taalgebieden (Nederlands, Engels, Frans en Duits). De meeste literatuur is overigens engelstalig. U kunt bij teksttype ook apart de vertalingen selecteren en U kunt desgewenst ook een specifieke auteur zoeken.
Boeken 1 tot 4 van de 4
Führer, Bernard (1995). Chinas erste Poetik: Das Shipin (Kriterion Poietikon) des Zhong Hong (467? -518).
Meer informatie...
Lee, Brigitta (2007). Imitation, remembrance and the formation of the poetic past in early medieval china . *
Meer informatie...
Wixted, John Timothy (2015). Shi pin 詩品. In Cynthia L. Chennault, Early Medieval Chinese Texts, pag. 275-288 *. Institute of East Asian Studies
Ook online.
Ook online.
Boeken 1 tot 4 van de 4