De hoofdstukken van de Huainanzi
De Huainanzi bestaat uit 20 essays of hoofdstukken en een samenvatend essay. Dit laatste hoofdstuk heeft de vorm van een rapsodie (fu) en is vermoedelijk voorgedragen bij de aanbieding van het boek aan keizer Wu.
Het boek heeft een duidelijke structuur en kan in twee delen worden beschouwd. De hoofdstukken 1-8, met als thema Dao (道), vormen de 'roots' [wortels] (本 ben). De hoofdstukken 9-20, met als thema 'affairs' [menselijke] zaken (事 shi), vormen de 'branches' [takken] (末 mo). Deze vormen een eenheid te vergelijken met een boom met zijn wortelstelsel en zijn talllaoze takken vol gebladerte. Samen vormen ze een boom. De 'affairs' hebben ieder een eigen stijl of genre (discussies, overtuigingen etc.)
Hieronder presenteren we in het kort de hoofdstukken.
De Engelse titels zijn uit de vertalingen van John S. Major e.a. 2010 en de Franse van Charles le Blanc e.a uit 2003.
1. 原道 Yuándào - Originating in the Way / Du 'Dao' originelOnderwerp: Dao (道) - De Weg. Het principe van universaliteit: Dao als de oorsprong van alle dingen en de bron van alle begrip.
2. 俶真 Chùzhēn - Activating the Genuine / Du commencement du réelOnderwerp: De (德) - Innerlijke kracht. Kosmogonische principes van non-differentiatie naar differentiatie, verdeling, transformatie en verandering.
3. 天文 Tiān wén - Celestial Patterns / Des signes célestialOnderwerp: Tian (天) - Hemel. Principes van hemelse patronen. Beginselen van astronomie, astrologie en mathematische harmonie.
4. 墬形 Zhuìxíng - Terrestrial Forms / Des formes terrestresOnderwerp: Di (地) - Aarde. Over de principes van geografie, topografie en ecologie van de aarde.
5. 時則 Shízé - Seasonal Rules / Des règles saisonnièresOnderwerp: Shi () - De jaarlijkse cyclus. Seasonal Rules Integration of time and space: annual cycles of yin and yang and the Five Phases
6. 覽冥 Lǎnmíng - Surveying Obscurities / De l'examen des choses obscuresOnderwerp: Ganying (感應) - Resonantie. Het principe van resonantie dat aarde en hemel verbindt en andere natuurlijke fenomenen.
7. 精神 Jīngshén - Quintessential Spirit / Des esprits essentielsOnderwerp: Ren (仁) - Mensheid. De oorsprong en aard van menselijk bewustzijn en fysiologie, principes van zelfcultivatie en kenmerken van de wijze.
8. 本經 Běnjīng - The Basic Warp / De la chaïne originelleOnderwerp: Renyi (仁義) - Moraliteit. De onderscheidende principes van wijze deugd, de autoriteit van de oude Vijf Keizers en Drie Koningen.
9. 主術 Zhǔshù - The Ruler's Techniques / De l'art du maïtreOnderwerp: Shu (術) - Technieken. De onderscheidende technieken van de wijze heerser.
10. 繆稱 Miùchēng - Profound Precepts / Des évaluations fallacieusesOnderwerp: Cheng (稱) - 'Precepts'. Voorbeelden van juist gedrag jegens het volk door middel van 'Quintessential Sincerity'
11. 齊俗 Qí sú - Integrating Customs / De l'equivalence des mœursOnderwerp: Ji (記) - verslagen/documenten 'Records'. Illustraties van hoe diverse gebruiken en rituele praktijken, breed opgevat, kunnen worden geïntegreerd.
12. 道應 Dàoyìng - Responses of the Way / Des résonances du 'Dao'Onderwerp: Jiě (解) - Exegese. Illustraties van hoe te reageren op uiteenlopende omstandigheden door middel van de Dao, zoals de Laozi doet.
13. 氾論 Fànlùn - Boundless Discourses / De l'inconstance des chosesOnderwerp: Lun (論) - Verhandelingen. Illustraties van hoe men verandering kan beoordelen en zich eraan kan aanpassen zoals een wijze dat doet.
14. 詮言 Quányán - Sayings Explained / Des paroles probantesOnderwerp: Yan (言) - Spreuken/gezegdes. Demonstraties van hoe men door middel van analogieën kan vergelijken en hoe de belangrijkste beginselen van menselijke aangelegenheden verduidelijkt kan worden met behulp gnomische verzen (spreekwoordelijke verzen).
15. 兵略 Bīnglüè - An Overview of the Military / De l'utilisation des armesOnderwerp: Lüe (略) - Overzicht/samenvatting. Uitleg over welke militaire methoden moeten worden toegepast en onder welke omstandigheden.
16. 說山 Shuōshān - A Mountain of Persuasions / Montagne de proposOnderwerp: Shui (說) - "Overredingen" is een verzameling van methoden om overtuigende argumenten op te bouwen door het gebruik van kernpunten (talking points).
17. 說林 Shuōlín - A Forest of Persuasions / Forêt de proposOnderwerp: Shui (說) - "Overredingen" is een verzameling van methoden om overtuigende argumenten op te bouwen door het gebruik van kernpunten (talking points).
18. 人間 Rénjiān - Among Others / Du monde des hommesOnderwerp: Bian (辯) - Dialectiek. Uitleg van paradoxen om de werking van de dao in verschillende levenssituaties te illustreren.
19. 脩孩 Xiūwù - Cultivating Effort / Du devoir de se cultiverOnderwerp: Nan (難) - Weerleggingen. Illustraties waarom een heerser zich moet inzetten voor zijn taak en hoe men een specifiek voorstel kan bevestigen of weerleggen in het verloop van mondeling debat of discussie.
20. 泰族 Tàizú - The Exalted Lineage / De la synthèse ultimeOnderwerp: Zōng (宗) - "Genealogie" - Aanwijzingen over hoe de huidige heerser de illustere 'stamboom' van de Vijf Keizers en Drie Koningen kan voortzetten en eer en voorspoed aan de Liu-clan kan brengen.
21. 要略 Yàoluè - An Overview of the Essentials / SommaireOnderwerp: Lüe (略) - Samenvatting. De stijl is een fu van de Westelijke Han, een compositie bedoeld voor recitatie. Het onderwerp is een uitleg waarom de Huainanzi is geschreven en hoe deze begrepen dient te worden.