文賦 Wen fu - Rhapsodie over literatuur

文賦 Wen fu - Rhapsodie over literatuur


Engelse titel: The Poetic Exposition on Literature /Rhapsody on Literature

De Wen fu is een belangrijk werk in de geschiedenis van de fu-poëzie, geschreven in de fu-poëtische vorm door de dichter, generaal en staatsman Lu Ji (261–303). Het werk legt de filosofische basis van poëzie en haar retorische vormen bloot.

Stephen Owen legt uit dat Wen fu een werk is van "zowel literatuur als literaire gedachte", "een werk van zodanige originaliteit dat het niet te voorspellen was op basis van de werken die eraan voorafgingen... er was nooit eerder iets dergelijks geschreven over literatuur..." Het werk introduceerde een nieuwe woordenschat die invloedrijk bleef, hoewel op sommige punten problematisch. Lu Ji wijkt af van vragen zoals het ethische doel van literatuur, haar sociale context, of de uitdrukking van persoonlijkheid. In plaats daarvan richt hij zich op de Neo-Taoïstische theorie van de geest en de kosmologische basis ervan. Deze filosofische houding beschrijft de geest van de dichter als een die door het microkosmos van zijn eigen lichaam dwaalt, op zoek naar ontmoetingen die de oorsprong vormen van een literair werk. (bron wikipedia)

Na de Dian Lun is het volgende grote werk van literaire theorie Lu Ji’s Rhapsodie over Literatuur (Wen fu). Hierin, zijn de fundamentele kwesties vastgelegd voor de meeste discussies over literatuur tijdens de Zuidelijke Dynastieën. De belangrijkste innovatie van deze rhapsodie was de focus op de daad van compositie. Omdat epideiktische rhapsodieën streefden naar een uitputtende behandeling van een onderwerp, probeerde Lu Ji het hele proces van het schrijven van een literair werk te beschrijven. Hij begon met een uiteenzetting van de mentale voorwaarden, gevolgd door de meditatie voorafgaand aan het schrijven, en beschreef vervolgens de daad van compositie zelf.

Lu Ji was een van de eerste schrijvers die emoties centraal stelde in de lyriek. In een overzicht van genres schreef hij: "Lyriek [shi] komt voort uit emoties en is zintuiglijk verfijnd." Hier verving hij het canonieke en sterk gemoraliseerde "vaste intentie" (zhi), dat in de confucianistische commentaartraditie het vers rechtvaardigde, door het bredere en meer verdachte "emoties", wat direct leidde tot een nadruk op het gedicht als een object van sensuele en verleidelijke schoonheid. Deze ongekende belangstelling voor emoties markeerde een verschuiving van de nadruk op poëzie als een vorm van effectief publiek spreken naar poëzie als een uitdrukking van de innerlijke toestand van de auteur.* (Mark Lewis China between empires, p 233-234)

* citaat ontleend aan Cecile Chu-chin Sun 1995 Pearl from the Dragon’s Mouth: Evocation of Feeling and Scene in Chinese Poetry.

Idema en Lloyd geven de volgende samenvatting:

De oudste omvangrijker literatuurkritische tekst die volledig bewaard is gebleven is Lu Ji’s Wen Ju. Deze tekst biedt een beschrijving van het schrijfproces. Door wisseling van rijm valt deze Ju uiteen in 19 strofen. De openingsstrofe beschrijft de voorbereidende scholing en bezinning van de auteur, de slotstrofe de beschavende working van de door hem geschreven teksten. De tussenliggende zeventien strofes vallen uiteen in twee groepen. De eerste negen behandelen achtereenvolgens de initiele inspiratie, de vreugde van het schrijven, de keuze van het genre en de stijl, en vijfverschillende kunstgrepen (waarbij het schrijven steeds wordt vergeleken met het woven). De volgende acht stanza’s behandelen achtereenvolgens vijf gebreken in het werk (waarbij het effect van de tekst wordt vergeleken met dat van ceremoniële muziek) en de droefheid van de auteur over zijn onvermogen zijn gedachten geheel naar wens te uiten. (Idema & Lloyd p 101)

© oktober 2024

Online informatie:

Wikipedia: Wen fu (engels)


Literatuur en vertalingen

Toelichting bij de literatuur

Zie ook:
- Wen fu - the Art of Writing. Based on a translation by Shih-Hsiang Chen, 1952, modified after consulting a translation by Sam Hamill, 1991.
- Internet archive: Essay on literature, vertaling Chen, Shixiang [Chen, Shi Hsiang]
- Nederlandse vertaling door Wilt Idema in W.L. Idema 1991 Klassiek Chinese Poëzie, p202-209

Hieronder kunt u een selectie maken van de verschillende publicatievormen en de taal. Ik beperk me tot vier taalgebieden (Nederlands, Engels, Frans en Duits). De meeste literatuur is overigens engelstalig. U kunt bij teksttype ook apart de vertalingen selecteren en U kunt desgewenst ook een specifieke auteur zoeken.

Boeken 1 tot 6 van de 6

Chen, Shih-Hsiang (1952). Essay on literature. *.
Ook online.

Meer informatie...

Hamill, Sam (1991). The art of writing: Lu Chi's Wen fu. Milkweed Editions.
herdruk 2000

Meer informatie...

Knechtgens, David R. (1996). Wen Xuan or Selections of refined Literature, Volume III: Rhapsodies on Natural Phenomena, Birds and Animals, Aspirations and Feelings, Sorrowful Laments, Literature, Music, and Passions. Princeton University Press. *
ISBN10: 0691635293

Meer informatie...

Owen, Stephen (1992). Readings in Chinese Literary Thought. Harvard University Press. *
ISBN10: 0674749200

Meer informatie...

Sun, Cecile Chu-chin (1995). Pearl from the Dragon's mouth: Evocation of Scene and Feeling in Chinese Poetry. *
Ook online.

Meer informatie...

Swartz, Wendy (2020). Lu Ji’s Theory of Reading and Writing: Medieval Chinese Anxieties about Literary Creation.

Boeken 1 tot 6 van de 6