start > Klassieke teksten > Personen/auteurs > auteur

Wang Yi 王逸

Wang Yi 王逸 (ca. 89- ca. 158)

Wang Yi is het meest bekend vanwege zijn commentaar op de Chu ci (楚辭).
Rond 116 kreeg hij een positie als tekstverzamelaar in de keizerlijke archieven. Wang Yi zou deze benoeming mogelijk te danken hebben aan zijn presentatie aan het hof van zijn commentaar op de Chuci.
Wang Yi nam waarschijnlijk ook deel aan het redactionele werk van Houhanshu - de geschiedenis van de Oostelijke Han-dynastie. Rond 135 werd Wang Yi bevorderd tot paleisassistent. Wanneer hij overleed is niet bekend.

Zijn biografie in de Hou Han shu vermeldt dat hij eenentwintig werken componeerde in de genres van fu, klaagzangen, brieven, verhandelingen en informele proza. Ook wordt hem de samenstelling van 123 gedichten toegeschreven. Dit werk is verloren gegaan, en het is niet bekend hoe deze gedichten eruitzagen.

Wang Yi’s bekendste werk is zijn commentaar op de Chu ci, de Chu ci zhangju (楚辭章句) - Sections and Sentence Commentary to the Songs of Chu (Chuci zhangju).
Hij was de samensteller van de anthologie en van het commentaar daarop. Zijn commentaar is in veel opzichten de lens waardoor we al gedichten van de Chu ci bekijken. Het belang van zijn commentaar blijkt ook uit het gegeven dat alle bekende commentaren op de Chuci tot aan de dertiende eeuw subcommentaren bij het commentaar van Wang Yi zijn. (Schimmelpfennig 2004 p113)
Hij schreef ook zelf een serie gedichten die hij aan de anthologie toevoegde: de Nine Yearnings (Jiǔ sī, Chuci nr 17). Meer dan enige andere composities in de anthologie lijken deze gedichten een bewuste poging tot pastiche van de stem van Qu Yuan. Wang Yi’s commentaar is poëtisch van aard; op veel plaatsen gebruikt hij rijm om de oorspronkelijke tekst te parafraseren. Stphen Hawkes vindt de gedichten maar matig: Hij lijkt niet bijzonder onderscheidend of getalenteerd te zijn geweest. (...) Wang Yi's nogal mechanische gebruik van symboliek is komisch, juist wanneer hij zo serieus mogelijk wil zijn. In het gedicht Yuan shang (‘Resentment against the Ruler [Wrok tegen de Heerser]’) schetst hij een zowel belachelijk als afstotend beeld van de dichter. Die staat in een storm van donder, bliksem, hagel, ijzel en wind (allemaal 'slechte' symbolen) en is van top tot teen bedekt met allerlei soorten insecten (ook ‘slechte’ symbolen) 1 (Hawkes 1985 p307)

Het commentaar van Wang Yi is overigens niet in zijn oorspronkelijke vorm bewaard gebleven en is alleen beschikbaar in citaten in de versie van de Wenxuan van Li Shan (李善, overleden in 689) en in de Song-dynastie-editie van de Chu ci, de Chu ci buzhu (楚辭補注) van Hong Xingzu (洪興祖, 1070–1135).

Aan Wang Yi worden ook twee fu-gedichten toegeschreven, hoewel beide niet volledig bewaard zijn gebleven. Het langste fragment is de “Ji fu” (機賦, "Fu over het weefgetouw"), een yongwu-gedicht dat het weefgetouw van een wever beschrijft 2. Het tweede fragment dat aan Wang Yi wordt toegeschreven is de “Lizhi fu” (荔支賦, "Fu over de lychee"). Dit fruit is zeer bekend in het het zuiden van China, en Wang Yi’s fu is de vroegst bekende poëtische beschrijving ervan.

Arthur Waley vertaald dit gedicht met de titel The Lychee-Tree

SOMBRE as the heavens when morning clouds arise,
Bushy as a great broom held across the sky,
Vast as the spaces of a lofty house,
Deep fretted as a line of stony hills.
Long branches twining.
Green leaves clustering.
And all a-glimmer like a mist that lightly lies
Across the morning sun;
All spangled, darted with fire like a sky
Of populous stars.
Shell like a fisherman's red net;
Fruit white and lustrous as a pearl, . . .
Lambent as the jewel of Ho, more strange
Than the saffron-stone of Wu.
Now sigh we at the beauty of its show.
Now triumph in its taste.
Sweet juices lie in the mouth;
Soft scents invade the mind.
All flavours here are joined, yet none is master;
A hundred diverse tastes
Blend in such harmony no man can say
That one outstrips the rest. Sovereign of sweets.
Peerless, pre-eminent fruit, who dwellest apart
In noble solitude!

Engelse vertaling Arthur Waley, Chinese Poems 1961 (1946) p63 ; Ook in Poems from the Chinese p9).

Zie ook de Inhoudsopgave van de poëziepagina's

© november 2024

Klassieke teksten

- samensteller van de Chu Ci (De Zangen van Chu)

Noten

1. Stephen Hawkes:
"He does not seem to have been a particularly distinguished or talented person. (..) Wang Yi’s somewhat mechanical use of symbolism often produces a near-comic effect when he is at his most serious. Thus in Yuan shang (‘Resentment against the Ruler*) the picture of the poet standing in a storm of thunder, lightning, hail, sleet and wind (all *bad* symbols) and covered from head to foot with a wide variety of insects (also ‘bad’ symbols) is both ludicrous and repellent. (Hawkes 1985 p307)
2. De yongwu-stijl (詠物) is een poëtische stijl in de klassieke Chinese literatuur waarin objecten of onderwerpen uit de natuur en het dagelijks leven worden bezongen en symbolisch worden weergegeven. Het woord yongwu betekent letterlijk "het bezingen van dingen" (詠 betekent "bezingen" of "prijzen" en 物 betekent "dingen" of "objecten"). In deze stijl worden alledaagse objecten zoals bloemen, planten, dieren of zelfs gebruiksvoorwerpen centraal gesteld, waarbij ze niet alleen worden beschreven, maar ook een dieper, symbolisch niveau krijgen dat gevoelens, morele lessen of filosofische ideeën uitdrukt.
- Wikipedia: Wang Yi (engels)

Literatuur

Boeken 1 tot 1 van de 1

Schimmelpfennig, Michael (2004). The Quest for a classic: Wang Yi and the exegetical prehistory of his commentary to the 'Songs of Chu'. Early China, Vol. 29, pag. 111-162. *.

Boeken 1 tot 1 van de 1