Tekstlaag: Zhuangzi zelf (Graham en Liu)

Graham, Angus (2001): 'Leven in de wereld zonder ermee te compromitteren.'
Dit hoofdstuk bevat twee reeksen gebeurtenissen. De eerste gaat over de verraderlijke en onbuigzame problemen van de Taoïst in functie: in hoeverre kan hij een verlicht leven leiden en tegelijk hopen zijn heerser dichter bij de Weg te brengen? De tweede verkondigt de voordelen van nutteloos zijn, ongeschikt voor werk, zodat de regering je met rust laat.

Chen, Guying (2016): 'De tragische mentaliteit van de intellectuelen en hun geïsoleerde kennis'.

Dit hoofdstuk beschrijft de verstrengelingen en strijd van menselijke relaties, die lijken op een gigantische valstrik. Wat betreft de regulering van sociale hiërarchieën, vinden we overal jaloezie, strijd en valkuilen. In een imperiale en despotische menselijke samenleving is het enkele menselijke leven waardeloos; de klasse van ambtenaren en functionarissen moest onder zeer moeilijke omstandigheden iedereen ten dienste zijn. Ze beschouwden het als hun plicht om loyaal, behulpzaam en openhartig te zijn tegenover de vorst en tegelijk wilden ze niet in het stof bijten. Voor sommigen van hen was het een bittere realiteit dat dicht bij de keizer zijn betekent dicht bij een tijger te zijn. Zhuangzi onthult in dit hoofdstuk uitvoerig de gevaren van machtsstructuren in de menselijke wereld, evenals het tragische lot van de intellectuelen.

Wohlfart, Günther (2003):Wohlfart: Een wijze Confucius, gegroeid in wijsheid, bespreekt de subtiliteiten van intermenselijke relaties met zijn favoriete leerling en een andere diplomaat, Vervolgens wordt berispt door de gek van Chu voor zijn overdreven ijver. De nuttigheid van het nutteloze wordt geprezen.

NL - De wereld van de mensen (S)
EN - Worldly business among men (G/C) - In the World of Men (B, H) - The Human World (M) - In the Human World (Z) - Within the Human World (R)
DE - In der Menschenwelt (K)
FR - Affaires humaines - Missions impossibles (L) - Le monde des hommes (B)

Het hoofdstuk heeft 2.800 Chinese karakters en telt 8 paragrafen

paragraaf I Schipper pag. 77-84

Over het mediteren en het 'vasten van het hart'.
Yan Hui bezoekt Confucius. Hui wil naar de 'tirannieke' heer van Wei om zijn wijze van regeren te verbeteren. Confucius wijst op het gevaar om met goed bedoelde adviezen tegen de heerser in te gaan en is bang dat Hui dat niet overleeft. Confucius adviseert het vasten van het hart. 'Luister niet met je oren maar luister met je hart. Luister niet meer met je hart maar luister met je qi' (..) Leeg zijn, dat is het vasten van het hart.

paragraaf II Schipper pag. 84-87

Zigong die als gezant naar Qi wordt gestuurd vraagt raad aan Confucius. Over de zelfbeheersing en de aanpassing

paragraaf III Schipper pag. 87-88

Over het zich aanpassen aan de natuurlijke omstandigheden. Yan He gaat te rade bij moordenaar Qu Boyu. De tijgertemmer doorgrondt de natuurlijke driften van de tijger. De bidsprinkhaan. De paardenliefhebber. Motto: wees voorzichtig.

Het verhaal van de tijgertemmer (3e alinea) is ook opgenomen in Liezi hoofdstuk 2 paragraaf VII (Meyer 2008 p80-81 / Graham 1960 p42-43). De paragraaf in de Liezi is veel uitgebreider (de zhuangzi geeft a.h.w. een korte samenvatting vanher verhaal van de tijgertemmer.

paragraaf IV Schipper pag. 88-90

De timmerman en de heilige eik. Timmerman Shi keurt de heilige eik geen blik waardig vanwege het slechte overtollige hout. De eik verschijnt in de droom: nutteloosheid is voor mij van het grootste nut. De eik kan zo de door de hemel bestemde levensloop volbrengen.

paragraaf V Schipper pag. 90-91

Ziqi van de Zuiderwal zag een grote boom:' Dit is werkelijk een boom die nergens toe dient (vanwege de kromme takken e.d.). 'geen wonder dat zij groot heeft kunnen worden. Ach de goddelijke mens! Door een dergelijk gebrek aan nuttige eigenschappen is hij geworden wat hij is'. Over nuttige bomen die vroegtijdig in het midden van hun levensloop door de bijl aan hun einde komen.

paragraaf VI Schipper pag. 91-92

Gedrochtelijke Shu en zijn voorspoed. Hij wordt ontzien (geen krijgsdienst en krijgt als zieke wel te eten). 'Je mag dan wanstaltig van leden zijn, dat belemmert je niet om je lichaam te voeden en de je door de hemel beschoren levensjaren uit te leven.'

paragraaf VII Schipper pag. 92-93

Toen Confucius in Chu verbleef zong de Gek van Chu een lied.

paragraaf VIII Schipper pag. 93

Gedicht. Alle mensen kennen het nut van het nuttige: Niemand begrijpt het nut van het nutteloze.

---
Harbsmeier (2024) geeft de volgende paragraaftitels:
1. Yan Hui and Confucius in extende confubulation
2. Confucius on diplomacy
3. How to handle a crown prince
4. The oak tree delivering a lesson to all
5. The allegory of the profoundly tall tree
6. Of trees and men: the philosophy of uselessness
7. Encomium of a cripple
8. Master Kong put in his place by the madman of Chu

Het hoofdstuk kent 6 dialogen.

1. Confucius en Yan Hui (hst. 4-I pag. 77-84)
2. Confucius en Zigong (hst. 4-II pag. 84-87)
3. Qu Boyu en Yan He (hst. 4-III pag. 87-88)
4. Timmerman Shi en leerling (hst. 4-IV pag. 88-90)
5. Ziqi van de Zuiderwal (monoloog) (hst. 4-V pag. 90-91)
6. De gek van Chu (Jieyu) zong een lied tegen Confucius (hst. 4-VII pag. 92-93)